Aanmelden

Occipitale Neuro Stimulatie (ONS)

Op deze pagina vindt u informatie over Occipitale Neuro Stimulatie (ONS). Bij patiënten met de chronische vorm van clusterhoofdpijn werken medicijnen niet altijd voldoende. Occipitale zenuwstimulatie is een relatief nieuwe behandeling voor medicamenteus onbehandelbare chronische clusterhoofdpijn en is sinds 2020 beschikbaar in Nederland als behandeling. Dit is een behandeling waarbij er 2 elektroden onder de huid bij het achterhoofd worden ingebracht ter plaatse van de nervus occipitalis, ook wel achterhoofdszenuw genoemd. Deze elektroden worden verbonden met een stimulator. Door de achterhoofdszenuw te stimuleren kunnen er bepaalde veranderingen plaatsvinden die ervoor zorgen dat er minder aanvallen ontstaan.

Onderzoeken ONS

Occipitale zenuwstimulatie (ONS) is een relatief nieuwe behandeling. In het LUMC wordt daarom uitgebreid onderzoek gedaan naar deze behandeling. Hieronder ziet u een overzicht met de resultaten van onderzoeken uit het verleden. Daarnaast kunt u informatie vinden over de huidige onderzoeken waarmee wij de behandeling blijven optimaliseren.

Lopend onderzoek:

Lange termijn onderzoek occipitale neurostimulatie

Onderzoeksresultaten:

Wilbrink LA, de Coo IF, Doesborg PGG, Mulleners WM, Teernstra OPM, Bartels EC, Burger K, Wille F, van Dongen RTM, Kurt E, Spincemaille GH, Haan J, van Zwet EW, Huygen FJPM, Ferrari MD; ICON study group. Safety and efficacy of occipital nerve stimulation for attack prevention in medically intractable chronic cluster headache (ICON): a randomised, double-blind, multicentre, phase 3, electrical dose-controlled trial. Lancet Neurol. 2021 Jul;20(7):515-525. doi: 10.1016/S1474-4422(21)00101-0. PMID: 34146510.
Wilbrink LA, Teernstra OP, Haan J, van Zwet EW, Evers SM, Spincemaille GH, Veltink PH, Mulleners W, Brand R, Huygen FJ, Jensen RH, Paemeleire K, Goadsby PJ, Visser-Vandewalle V, Ferrari MD. Occipital nerve stimulation in medically intractable, chronic cluster headache. The ICON study: rationale and protocol of a randomised trial. Cephalalgia. 2013 Nov;33(15):1238-47. doi: 10.1177/0333102413490351. Epub 2013 May 29. PMID: 23720502.

Het traject van behandeling met occipitale zenuwstimulatie

Hieronder vindt u informatie over de behandeling met occipitale zenuwstimulatie. Let op dat het als achtergrondsinformatie dient. U wordt altijd door uw eigen neuroloog verwezen voor occipitale Zenuwstimulatie. Het onderstaande traject is het traject zoals het anno 2022 in het LUMC/Erasmus Medisch centrum verloopt. Het kan dus dat het traject bij u persoonlijk anders zal verlopen.

Voortraject

Via de neuroloog is medicamenteus onbehandelbare chronische clusterhoofdpijn vastgesteld en is besloten dat ONS behandeling een goede behandeloptie is voor uw pijnklachten.

Voorafgaand aan de behandeling wordt u gezien door de pijnspecialist die de implantatie uit gaat voeren. Tevens krijgt u nog een intakegesprek bij de verpleegkundig specialist. De pijnspecialist en verpleegkundig specialist zijn primair betrokken bij de implantatie en alle zorg er omheen. Kort voor de implantatie brengt u een bezoek aan het preoperatieve spreekuur om te beoordelen of er specifieke maatregelen nodig zijn tijdens de narcose.

De operatieve ingreep

U wordt voor 1 dag opgenomen op de dagbehandeling.
Op de dag van de ingreep bent u nuchter vanaf 00:00 uur (afhankelijk van het operatietijdstip kan dit variëren). U mag uw medicatie innemen met een beetje water. Uw mag voor en na de procedure uw eigen aanvalsmedicatie gebruiken. Neem daarom uw sumatriptan mee naar het ziekenhuis, zuurstof is ter plekke aanwezig.

Tijdens de procedure ligt u ongeveer 1,5 uur op de buik. Er worden 2 elektroden geplaatst: één ter plaatse van de occipitaalzenuw rechts en één ter plaatse van de occipitaalzenuw links. Er wordt een snede gemaakt van ongeveer 5 cm in de lengte richting, hoog in uw nek. De ligging van de elektroden worden op een röntgenfoto (zie foto) gecontroleerd. Daarna worden ze door middel van een verlengkabel verbonden met de batterij in uw lage rug.

Hiervoor is het nodig om nog een snede tussen de schouderbladen te maken en een snede van ongeveer 7 cm in de lage rug (om de batterij te plaatsen).

Na de operatie

Na de operatie zult u wondpijn hebben. Hiervoor kunnen medicijnen gegeven worden die tevoren zijn afgesproken. Mocht dat niet voldoende zijn dan kan de dosering of de tussenperiode op uw verzoek worden aangepast.
Wij raden u aan om rustige ‘knik en draai’ bewegingen met u hoofd te maken en deze de eerste 24 uur tot een minimum te beperken. Als u niet misselijk bent en zich goed voelt, mag u na de ingreep weer eten en drinken. De stimulatie zal worden aangezet volgens protocol.

Aan het einde van de dag mag u naar huis. U mag na 2-3 dagen weer douchen, afhankelijk van de wijze van afplakken. Houdt hiervoor de mondelinge instructie aan.

Instellen stimulator

Om de voor u juiste stimulatie-instelling te bepalen, zullen we de stimulatie in kleine stapjes opvoeren en stoppen wanneer u aangeeft, dat het vervelend wordt. Dit wordt een aantal keer herhaald. De grenzen waarop u de tintelingen gewaarwordt en vervelend vindt, worden genoteerd. Er zal altijd ruim onder de voor u vervelende grens worden gestimuleerd. Dit voorkomt dat u te sterk gestimuleerd wordt.

Vervolgbeleid

U krijgt een afstandsbediening (patiëntprogrammer) mee naar huis waarmee u de instelling kan beïnvloeden.
Het is belangrijk in de follow up fase dat u op vastgestelde momenten terugkomt naar het Erasmus MC voor controle, en eventueel verder bijstellen van de stimulatie-instellingen en de batterij. Dit zal na 1, 3 en 6 maanden en na 1 jaar zijn, hierna jaarlijks.

Leefregels

U krijgt van ons een aantal leefregels mee. Gedurende de eerste 2 à 3 maanden na de implantatie is het noodzakelijk dat u zich aan de volgende regels houdt om het verschuiven van de elektroden en infecties te voorkomen.

Maak geen plotselinge bewegingen met rug of nek.
Niet bukken, tillen en uitrekken, alleen met gecontroleerd beleid.
Niet in bochten wringen.
Niet uw armen boven het hoofd houden.
Niet op uw buik slapen, wel op de rug of op de zij.
Ga in en uit bed of auto met een rechte rug.
Wandel en loop de eerste paar weken gedurende korte periodes met uw rug zo recht mogelijk.
Niet zwaarder tillen dan 2,5 kg.

Gedurende de eerste 6 weken na implantatie mag u absoluut niet: