Veelgestelde vragen
- Migraine (26)
- Clusterhoofdpijn (18)
Filter op onderwerp
-
Er is veel bekend over wat er in de hersenen gebeurt tijdens een migraineaanval.
De auraverschijnselen ontstaan door een golf van verhoogde activiteit van bepaalde hersencellen die gevolgd wordt door een tijdelijk uitdoving van de hersencelactiviteit. Dit fenomeen heet cortical spreading depression (CSD) en duurt meestal tussen de 5 en 60 minuten.
De hoofdpijn en begeleidende verschijnselen ontstaan door activering van het zogenoemde trigeminovasculaire systeem in de hersenen. Dit is een ingewikkeld systeem met verbindingen tussen de hersenstam en specifieke bloedvaten in de hersenvliezen rondom de hersenen. Deze verbinding loopt via de vijfde hersenzenuw, de nervus trigeminus.
Bij activatie van dit systeem ontstaan allerlei veranderingen waarbij onder andere verschillende stoffen vrijkomen die zorgen voor een toename van de gevoeligheid van bepaalde hersenzenuwen voor pijn.
Eén van deze stoffen is calcitonin gene-related peptide (CGRP). Triptanen, de best werkende middelen om migraineaanvallen snel te onderdrukken, remmen onder andere het vrijkomen van CGRP en onderdrukken de pijngeleiding in de hersenstam. Nieuwe medicijnen die momenteel in ontwikkeling zijn, blokkeren de werking van CGRP direct waardoor aanvallen onderdrukt en voorkómen kunnen worden. Maar het zal nog zeker enkele jaren duren voordat deze nieuwe generatie anti-CGRP-medicijnen op de markt zal komen.
Hoe CSD begint en hoe het trigeminovasculaire systeem geactiveerd wordt, is onbekend. Mogelijkerwijs kan CSD het trigeminovasculaire systeem activeren, maar dit is tot nu toe alleen in experimenten bij proefdieren aangetoond.
-
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen de oorzaak voor de ziekte migraine, dat wil zeggen waarom iemand regelmatig last heeft van migraineaanvallen, en de mechanismen en uitlokkende factoren voor de migraineaanval zelf. De precieze oorzaak van de ziekte migraine is onbekend. Erfelijke aanleg speelt in ieder geval een belangrijke rol. Deze erfelijke aanleg zorgt ervoor dat de drempel voor bepaalde migraineprikkels verlaagd is en aanvallen makkelijker kunnen optreden.
De hoogte van de drempel kan ook beïnvloed worden door verschillende factoren, waaronder schommelingen in vrouwelijke geslachtshormonen. Migraine begint bij vrouwen vaak tijdens de pubertijd rondom de eerste menstruatie. Opvallend veel vrouwen krijgen bij elke menstruatie een aanval, zijn tijdens de laatste 6 maanden van de zwangerschap en het geven van borstvoeding tijdelijk aanvalsvrij, hebben tijdens de overgang heel veel last van aanvallen en worden uiteindelijk na de overgang weer geheel aanvalsvrij. Bij sommige vrouwen komen migraineaanvallen juist alleen voor tijdens zwangerschappen. Ook de pil kan veranderingen geven in het aanvalspatroon: bij sommige vrouwen beginnen de aanvallen dan juist terwijl bij sommige andere vrouwen de aanvallen juist verdwijnen.
Naast hormonale schommelingen kunnen ziektes, vermoeidheid en andere veranderingen de prikkeldrempel, en daarmee het krijgen van aanvallen beïnvloeden.
-
In Nederland hebben naar schatting zo’n 2 miljoen mensen regelmatig last van migraine, 1 op de 7 vrouwen en 1 op de 17 mannen; iedere dag ongeveer 70.000. In totaal heeft 33% van de Nederlandse vrouwen en 13% van de mannen ooit gedurende minimaal een periode last van migraineaanvallen. Migraine treft met name de beroepsbevolking: mensen tussen 15 en 55 jaar.
-
Migraine is een veelvoorkomende hersenziekte die gekenmerkt wordt door een aanvalsgewijs optredende stoornis van bepaalde delen van de hersenen. Secundair treden er ook veranderingen op in de bloedvaten in de hersenvliezen rondom de hersenen.
Migraine gaat meestal gepaard met aanvallen van heftige, bonzende hoofdpijn en begeleidende verschijnselen zoals misselijkheid, braken en/of overgevoeligheid voor licht, geluid en geuren. Migraine is dus meer dan hoofdpijn alleen. Dergelijke aanvallen worden migraine zonder aura genoemd.
Bij een op de drie migrainepatiënten kunnen aanvallen voorafgegaan worden door neurologische auraverschijnselen die meestal 5 tot 60 minuten duren. Meestal gaat het om verschijnselen in het gezichtsveld, zoals schitteringen, flikkeringen of uitval van een deel van het gezichtsveld met gedeeltelijke blindheid. Soms zijn er daarbij ook andere neurologische verschijnselen, zoals tintelingen, doofheid of krachtsverlies aan één kant van het lichaam of in één ledemaat, of moeite met het vinden van woorden. Dergelijke aanvallen worden migraine met aura genoemd.
Vaak staat de hoofdpijn bij een migraine met aura-aanval veel minder op de voorgrond of treedt hij in het geheel niet op. Mensen kunnen tijdens hun leven wisselen van type aanval (met of zonder aura).
De hoofdpijnfase van een aanval kan enkele uren tot 3 drie dagen duren; bij de helft van de patiënten tussen de 1 en 3 dagen. Bij kinderen duren aanvallen vaak korter, meestal slechts enkele uren, en staan klachten van het maagdarmstelsel zoals buikpijn en diarree, vaak op de voorgrond.
De aanvalsfrequentie wisselt sterk tussen patiënten van slechts één keer per jaar bij de ene patiënt tot meerdere keren per week bij de andere. De helft van de migrainepatiënten heeft twee of meer aanvallen per maand. De aanvalsfrequentie kan ook sterk gedurende het leven variëren, bij vrouwen vaak gekoppeld aan periodes met belangrijke hormonale schommelingen zoals pubertijd, zwangerschap en overgang.Migraine kan op elke leeftijd voorkomen, van heel jong tot heel oud. Het is na spanningshoofdpijn de meest voorkomende oorzaak van hoofdpijn. De combinatie van beide vormen van hoofdpijn komt ook vaak voor.